Richard III: İngiltere Kralı. Shakespeare’in ünlü oyununa konu olmuştur.
Richard III (1452-1485), İngiltere kralı olarak 1483’ten 1485’e kadar hüküm sürdü. Tartışmalı bir figür olup hem tarihi gerçekler hem de Shakespeare’in eserleri sayesinde oldukça ünlüdür. İşte Richard III hakkında önemli ve ilginç bilgiler:
1. Doğumu ve Ailesi:
- 2 Ekim 1452’de, Northamptonshire’daki Fotheringhay Kalesi’nde doğdu.
- York Hanedanı’na mensuptu ve Güller Savaşı olarak bilinen iç savaşta önemli bir rol oynadı.
2. Tahta Çıkışı:
- Yeğeni V. Edward’ı koruyucu olarak yönetmeye başladı, ancak kısa süre sonra Edward ve kardeşi Richard Tower of London’a kapatıldı.
- Bu çocukların kaybolması (ve muhtemelen öldürülmesi) Richard’ın adını lekeledi.
3. Fiziksel Görünüşü ve Sağlık:
- Tarihi kaynaklar, onun kambur olduğunu iddia eder. 2012’deki mezar keşfinde omurga eğriliği (skolyoz) doğrulandı. Ancak, fiziksel durumunun savaş yeteneklerini pek etkilemediği bilinir.
4. Ölümü:
- Richard III, 22 Ağustos 1485’te Bosworth Field Muharebesi‘nde VII. Henry’ye (Tudor Hanedanı’nın kurucusu) karşı savaşırken öldü.
- Cesedi Leicester şehrine götürüldü ve isimsiz bir mezara gömüldü.
5. Mezarı ve Keşfi:
- 2012 yılında Leicester’deki bir otoparkın altında kalıntıları bulundu. DNA testiyle kimliği doğrulandı.
6. Shakespeare’in Portresi:
- William Shakespeare’in ünlü oyunu Richard III, onu acımasız, manipülatif ve hırslı bir kral olarak tasvir eder.
- “Bir at, bir at! Krallığım bir ata!” sözü bu eserden gelir.
7. İyi Yönleri:
- Adalet reformları yaptı ve halk mahkemelerinin daha adil çalışmasını sağladı.
- İngiltere’de ilk kez yargının herkes için eşit olması gerektiğini savunan Titulus Regius yasasını geçirdi.
8. İlginç Bilgi:
- Modern bir kralın savaş meydanında ölmesi nadir bir durumdur. Richard III, savaş sırasında ölen son İngiltere kralıdır.
Richard III, tarihçiler için hâlâ ilgi çekici bir figürdür. Bazıları onu bir despot, bazıları ise iftiraya uğramış bir kral olarak görür.
Richard III’ün mezarı, 2012 yılında Leicester Üniversitesi’nden bir ekip tarafından keşfedildi. Bu arkeolojik kazı, Richard III Society’nin girişimiyle başlatıldı ve kazıya liderlik eden arkeolog Dr. Richard Buckley tarafından yürütüldü.
Mezarın Bulunma Süreci
- Proje Başlangıcı: Richard III Society, onun kayıp mezarının Leicester’da olduğunu iddia ediyordu. Tarihi kaynaklar, mezarının Greyfriars Manastırı’nda bulunduğunu belirtmekteydi.
- Kazı Yeri: Eski manastırın yeri, modern bir otoparkın altında olduğu tespit edildi. Leicester Üniversitesi’nin arkeoloji ekibi burada kazıya başladı.
- Kalıntıların Bulunması: Kazılar sırasında bir iskelet bulundu. Omurgasındaki skolyoz ve savaş yaraları, bunun Richard III’e ait olabileceğini gösterdi.
- Kimlik Doğrulama: Richard III’ün yaşayan akrabalarından alınan DNA örnekleriyle mezardan çıkarılan iskeletin DNA’sı eşleştirildi. Bu analizler sonucunda cesedin Richard III’e ait olduğu kesinleşti.
Richard III’ün kalıntıları, 2015 yılında düzenlenen bir törenle Leicester Katedrali’ne yeniden gömüldü. Bu keşif, İngiltere tarihindeki en önemli arkeolojik bulgulardan biri olarak kabul edilir.
Richard III’ün mezarının yerinin kraliyet ailesi tarafından bilinmemesinin birkaç sebebi vardır.
Bu durum, onun ölümünden sonraki siyasi atmosfer, Tudor Hanedanı’nın yaklaşımı ve tarihi olaylarla ilişkilidir:
1. Tudor Propagandası ve İtibar Kaybı:
- Bosworth Muharebesi’nde VII. Henry tarafından yenilen Richard III, Tudor Hanedanı’nın gözünde bir “zalim” olarak gösterildi.
- Tudorlar, onun kötü bir kral olduğu algısını güçlendirmek ve kendi meşruiyetlerini artırmak için Richard III’ün adını ve mirasını unutturmaya çalıştılar.
- Mezarı gibi sembolik değer taşıyan yerler, halkın gözünden uzak tutuldu.
2. Greyfriars Manastırı’nın Yıkılması:
- Richard III, Leicester’daki Greyfriars Manastırı’na gömüldü. Ancak İngiltere’de 1530’larda VIII. Henry’nin başlattığı Kilise Reformu sırasında birçok manastır yıkıldı.
- Bu yıkım sırasında manastırın mezarları ve kayıtları da kayboldu. Richard III’ün mezarı, yıkılan manastırın kalıntıları arasında kaldı ve unutuldu.
3. Tarihi Kayıtların Eksikliği ve Halk Efsaneleri:
- Richard III’ün mezarına dair bazı belirsiz kayıtlar olsa da, zamanla bu bilgiler unutuldu veya doğru şekilde korunmadı.
- Halk arasında mezarının nehre atıldığına veya başka bir yere taşındığına dair söylentiler dolaştı. Bu tür efsaneler, mezarın gerçek yerinin bulunmasını zorlaştırdı.
4. Siyasi Önemsizlik:
- Tudor Hanedanı ve sonraki dönemler, Richard III’ün mezarına değer vermedi. Onun bir “usurper” (taht gaspçısı) olduğu düşüncesi yaygınlaştı ve mezarıyla ilgilenilmedi.
5. Modernleşme ve Şehirleşme:
- Zamanla Leicester şehri genişledi ve manastırın olduğu bölge modern binalarla kaplandı. Greyfriars Manastırı’nın bulunduğu alan bir otoparka dönüştü ve mezarın tam yeri tamamen unutuldu.
Richard III’ün mezarının kaybolması, Tudor dönemindeki politik düşmanlık ve sonraki yüzyıllardaki ilgisizlikle açıklanabilir. Mezarı ancak modern arkeoloji ve DNA teknolojisi sayesinde 2012 yılında yeniden keşfedilebilmiştir.