PAH: Belirtiler, Teşhis, Tedavi

Pulmoner arteriyel hipertansiyon (PAH), akciğerlerdeki kan damarlarının anormal derecede yüksek basınçlarla karşı karşıya kalması durumudur. Bu hastalık, akciğer arterlerindeki daralma nedeniyle ortaya çıkar ve kalbin sağ tarafına ek yük getirir. PAH, nadir görülen bir durum olup genellikle detaylı araştırmalar ve özelleşmiş testlerle teşhis edilir.

Nedenleri ve Risk Faktörleri

PAH’nin kesin nedeni çoğu zaman belirsizdir. Ancak bazı durumlar riski artırabilir:

  • Genetik faktörler: Ailede PAH öyküsü bulunması
  • Bazı ilaç ve toksinlere maruz kalma
  • Diğer hastalıklar: HIV enfeksiyonu, karaciğer hastalıkları ve bağ dokusu hastalıkları
  • Kalp ve damar hastalıkları

Belirtileri

PAH belirtileri genellikle sinsi başlar ve zamanla şiddetlenir:

  • Nefes darlığı, özellikle egzersiz sırasında
  • Yorgunluk ve halsizlik
  • Göğüs ağrısı ve bayılma hissi
  • Ayak ve bileklerde şişlik

Teşhis Süreci

Teşhis genellikle aşağıdaki adımları içerir:

  1. Fiziksel Muayene ve Tıbbi Geçmiş: Doktor, belirtileri ve aile sağlık geçmişini değerlendirir.
  2. Ekokardiyogram: Kalbin ultrason görüntüsü alınarak sağ tarafındaki basınç değerlendirilir.
  3. Akciğer Fonksiyon Testleri: Akciğer kapasitesi ve gaz alışverişinin değerlendirilmesi.
  4. Kan Testleri: Diğer hastalıkları dışlamak için yapılan testler.
  5. Göğüs Röntgeni ve CT: Akciğerlerin ve kalbin görüntülenmesi.
  6. Sağ Kalp Kateterizasyonu: Kesin teşhis için gerekli olan, kalbin iç basınçlarını ölçen bir işlem.

Tedavi Yöntemleri

PAH tedavisi, hastalığın evresine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Tedavi yöntemleri arasında şunlar bulunur:

  • İlaç Tedavileri: Kan damarlarını genişleten ve kan akışını iyileştiren ilaçlar.
  • Oksijen Terapisi: Nefes almayı kolaylaştırmak için kullanılır.
  • Pulmoner Hipertansiyon Cerrahisi: İleri vakalarda kalp ve akciğer nakli gerekebilir.

Yaşam Tarzı Değişiklikleri ve Destek

PAH hastaları için yaşam tarzı değişiklikleri de önemlidir:

  • Sağlıklı beslenme ve düzenli egzersiz
  • Sigara ve alkol gibi zararlı alışkanlıklardan kaçınma
  • Düzenli doktor kontrolü ve takip