Neden Amerika Cumhuriyeti denmiyor ?

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) bir federatif cumhuriyet olarak kabul edilir. ABD, 50 eyaletten oluşan bir federasyon şeklinde ve bu eyaletler kendi içinde özerkliğe sahipken, federal hükümetle de bazı yetkileri paylaşmaktadır. ABD’de yönetim şekli, anayasal bir cumhuriyetle temsil edilen demokratik bir yapıya dayanmaktadır. Bu nedenle ABD, hem cumhuriyetin temsilcilik ve hukukun üstünlüğü ilkelerini hem de demokrasinin genel oy hakkını içeren unsurlarını barındırır.

“Amerika Cumhuriyeti” olarak adlandırılmamasının sebebi, Amerika Birleşik Devletleri’nin tarihsel ve siyasi oluşum süreciyle alakalıdır. İşte bazı nedenler:

1. Tarihsel Kökenler: Amerika Birleşik Devletleri, 13 koloninin bağımsızlık ilan ettikten sonra birleşerek oluşturduğu bir federasyon olarak kurulmuştur. Bu birleşik yapı, “devletlerin birliği” anlamında “Birleşik Devletler” teriminin kullanılmasına yol açmıştır.
2. Federatif Yapı: ABD, 50 eyaletten oluşan federatif bir yapıya sahiptir. Her bir eyaletin kendi anayasası, yasaları ve yönetimi bulunmaktadır. Bu federatif yapı, ülkenin isminde de yansıtılmıştır.
3. Eşsiz Kimlik: “Amerika Birleşik Devletleri” ismi, ülkenin dünyada eşsiz ve tanınmış bir kimliği olmasını sağlar. “Cumhuriyet” terimi birçok ülkenin isminde bulunabilirken, “Birleşik Devletler” terimi sadece ABD için özgündür.
4. Dil ve Kavram Farklılıkları: “Republic” terimi İngilizcede genellikle “cumhuriyet” anlamında kullanılır. Ancak Amerikan İngilizcesinde, “United States” (Birleşik Devletler) terimi ülkenin adı olarak yerleşmiştir ve bu, diğer dillere de bu şekilde çevrilmiştir.

ABD’nin adının “Amerika Birleşik Devletleri” olarak adlandırılması, tarihsel, siyasi ve dilbilimsel nedenlere dayanmaktadır.

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Türkiye Cumhuriyeti, iki farklı kıtada yer alan, farklı tarih ve kültürlere sahip iki ülkedir. Ancak, her iki ülkenin de benzer ve farklı yönleri vardır. İşte bu iki ülkenin benzerlikleri ve farklılıkları:

Benzer Yönler:

1. Cumhuriyet Yönetimi: Her iki ülke de cumhuriyet ile yönetilmektedir. Yani, her iki ülkede de halk, seçimlerle temsilcilerini ve liderlerini seçer.
2. Laiklik: Hem ABD hem de Türkiye, kurucu değerler arasında laikliği benimsemiştir. Ancak laikliğin uygulanış şekli ve tarihsel arka planı her iki ülkede farklıdır.
3. Stratejik Önem: Her iki ülke de jeopolitik açıdan stratejik bir öneme sahiptir. ABD, Kuzey Amerika’da; Türkiye ise Asya ve Avrupa kıtalarının kesişim noktasında bulunmaktadır.

Farklı Yönler:

1. Federatif vs. Merkezi Yönetim: ABD, federatif bir yapıya sahip olup 50 eyaletten oluşurken, Türkiye merkezi bir yönetim sistemine sahiptir.
2. Tarih ve Kültür: ABD, Avrupalı kolonistlerin yerleşimi ve yerli halklarla olan etkileşimleri sonucu şekillenirken; Türkiye, binlerce yıllık tarihe sahip, farklı medeniyetlere ev sahipliği yapmış bir coğrafyada bulunmaktadır.
3. Yasal Sistem: ABD’nin yasal sistemi “common law” (örfi hukuk) temellidir. Türkiye ise Roma-Germen hukuk sistemini temel almıştır.
4. Etnik ve Kültürel Çeşitlilik: ABD, çok sayıda etnik ve kültürel gruba ev sahipliği yapar ve “melting pot” (eritme potası) olarak adlandırılır. Türkiye de etniki ve kültürel çeşitliliğe sahip olsa da, ABD’deki kadar geniş bir yelpazede değildir.
5. Dil: ABD’nin resmi dili İngilizce iken, Türkiye’nin resmi dili Türkçe’dir.

Bu benzerlikler ve farklılıklar, her iki ülkenin de kendi özgün tarihi, coğrafyası ve kültürel bağlamı içerisinde değerlendirilmelidir.

Sadece yönetim biçimi üzerinden benzerlik ve farklılıklara odaklanalım

Benzer Yönler:

1. Demokratik Cumhuriyet: Hem ABD hem de Türkiye, anayasal olarak demokratik cumhuriyetlerdir. Bu, halkın temsilcilerini serbest seçimlerle belirlediği bir yönetim biçimini ifade eder.
2. Kuvvetler Ayrılığı: Her iki ülkede de yasama, yürütme ve yargı olmak üzere üç ana kuvvet bulunmaktadır ve bu kuvvetler birbirinden bağımsızdır.

Farklı Yönler:

1. Federatif vs. Merkezi Yönetim: ABD, federatif bir yapıya sahip olup 50 eyaletten oluşur. Her eyaletin kendi anayasası, yasaları ve yönetimi vardır. Türkiye ise merkezi bir yönetim sistemine sahip olup, il ve ilçelerden oluşur fakat bu bölgeler ABD’deki eyaletler gibi özerk değillerdir.
2. Başkanlık vs. Parlamenter Sistem: ABD’de başkanlık sistemi uygulanmaktadır. Başkan, hem devletin başı hem de hükümetin başıdır. Türkiye, tarihsel olarak parlamenter sisteme sahip olmuş olsa da, 2017’de yapılan referandumla başkanlık sistemine geçiş yapmıştır.
3. Veto Hakkı: ABD’de başkan, Kongre tarafından kabul edilen yasaları veto edebilme hakkına sahiptir. Türkiye’de Cumhurbaşkanı da benzer bir yetkiye sahip olup, TBMM tarafından kabul edilen yasaları veto edebilir.

Bu temel benzerlikler ve farklılıklar, her iki ülkenin yönetim biçimlerini genel olarak özetlemektedir. Ancak detaylar için her iki ülkenin anayasal ve yasal yapısına daha derinlemesine bakmak gerekmektedir.