NARSİST Ne Demek? Yaygın BELİRTİLERİ nelerdir?
Narsist, genellikle aşırı kendine hayranlık, kendini önemseme ve başkalarının ihtiyaç ve duygularına karşı duyarsızlık gösteren kişiler için kullanılan bir terimdir. Bu terim, Yunan mitolojisinde kendi yansımasına aşık olan genç Narcissus’tan türemiştir. Narsisizm, psikolojide kişilik özelliklerini tanımlamak için kullanılır ve bazen bir kişilik bozukluğunu işaret edebilir.
Narsist bireyler genellikle kendi başarılarını ve yeteneklerini abartma eğilimindedirler ve aşırı takdir ve onay ararlar. Kendilerini ‘özel’ ve üstün olarak görebilirler ve genellikle başkalarını kendi amaçları için manipüle etmekten çekinmezler. Bu kişilerin empati kurma yetenekleri sınırlıdır ve başkalarının duygularını ve ihtiyaçlarını anlamakta zorlanabilirler.
Narsist Kişilik Bozukluğu (NKB), Amerikan Psikiyatri Birliği’nin tanımladığı, sürekli bir örüntü olarak kendini gösteren daha ciddi bir durumdur. NKB, kişinin iş ve sosyal hayatını olumsuz etkileyebilir ve ilişkilerde sorunlara yol açabilir. Bu bozukluk, genellikle yetişkinlik döneminde ortaya çıkar ve tedavi edilmediğinde uzun süreli etkileri olabilir.
Narsisizmin altında yatan nedenler çeşitlidir ve genellikle çocukluk döneminde yaşanan deneyimlerle ilişkilendirilir. Örneğin, aşırı pohpohlanma veya aşırı eleştiriye maruz kalmak, narsist özelliklerin gelişimine katkıda bulunabilir. Psikolojik travmalar, aile dinamikleri ve genetik faktörler de bu kişilik özelliklerinin oluşumunda rol oynayabilir.
Narsisizmle ilgili daha derinlemesine bilgi edinmek istiyorsanız, psikoloji ve psikiyatri alanındaki akademik yayınları, özellikle kişilik bozuklukları üzerine odaklanan çalışmaları incelemenizi öneririm. Ayrıca, Sigmund Freud’un “Narsisizm Üzerine” adlı eseri ve Otto Kernberg’in narsisistik kişilik bozuklukları üzerine yazdığı çalışmalar, bu konuda önemli referans noktalarıdır. Bu kaynaklar, narsisizmin psikolojik temelleri ve tedavi yaklaşımları hakkında daha ayrıntılı bilgiler sunacaktır.
Narsist Kişilik Bozukluğu (NKB), bireyin kendisini aşırı önemseme, başkalarına karşı empati eksikliği ve yoğun takdir ihtiyacı gibi özelliklerle karakterize edilen bir durumdur.
Narsist Kişilik Bozukluğunun bazı yaygın belirtileri
- Kendine Aşırı Hayranlık: Narsistler, kendi yeteneklerini ve başarılarını aşırı derecede abartır ve genellikle kendi görüşlerini ve yeteneklerini başkalarınınkinden üstün görürler.
- Empati Eksikliği: Narsistler başkalarının duygularını ve ihtiyaçlarını anlamakta ve bunlara değer vermede zorlanırlar.
- Yoğun Onay ve Takdir İhtiyacı: Narsistler, sürekli takdir edilmek ve onaylanmak isterler. Bu, onların özgüvenlerinin dış kaynaklara bağlı olduğunu gösterir.
- Kıskançlık ve Kıskanılma İnanışı: Narsistler sık sık başkalarının kendilerini kıskandığına inanır ve başkalarının başarılarına veya mutluluklarına kıskançlık duyarlar.
- Üstünlük Duygusu: Narsistler kendilerini özel ve benzersiz olarak görürler ve sadece diğer ‘özel’ veya statü sahibi insanlarla ilişki kurabileceklerine inanırlar.
- İlişkilerde Manipülatif Davranışlar: Narsistler genellikle kendi çıkarları için başkalarını manipüle etme eğilimindedirler.
- Ahlaki Sınırları Zorlama: Narsistler, hedeflerine ulaşmak için etik sınırları aşmaktan çekinmezler ve genellikle başkalarının haklarına saygı göstermezler.
- Kibirli ve Küstah Tutumlar: Kendilerini aşırı derecede önemli görme eğilimleri, kibirli ve küstah davranışlara yol açabilir.
- Başkalarını Küçümseme: Narsistler, başkalarını küçümseyebilir ve onları değersiz veya aptal olarak görebilir.
- Hassas Ego ve Kolay İncinme: Narsistler eleştiriye karşı aşırı hassastır ve küçük bir reddedilme veya eleştiri bile onların özgüvenini ciddi şekilde sarsabilir.
- Fantaziler ve Gerçeklik Arasındaki Çizgiyi Bulanıklaştırma: Kendileriyle ilgili abartılı ve gerçek dışı hayaller kurabilirler.
- Ayrıcalıklı Muamele Beklentisi: Narsistler, diğer insanlardan özel muamele görmeyi bekler ve bunu hak ettiklerine inanırlar.
Narsist Kişilik Bozukluğu karmaşık ve çeşitli yönleri olan bir durumdur. Bu belirtilerin varlığı mutlaka NKB’nin var olduğunu göstermez ve doğru tanı için bir uzmandan yardım almak önemlidir. NKB ve diğer kişilik bozuklukları hakkında daha fazla bilgi edinmek için psikoloji ve psikiyatri alanındaki uzman yayınlarını okumanızı öneririm. Örneğin, American Psychiatric Association’ın DSM-5 kılavuzu, bu bozuklukların tanımı ve tanı kriterleri konusunda kapsamlı bilgi sunar.