İstanbul’un Avrupa Yakası: 2025 Tabiat Parkları Rehberiniz

İstanbul’un Yeşil Hazineleri: Avrupa Yakası Tabiat Parkları Detaylı Gezi Rehberi (2025 Güncel Bilgiler)

I. Giriş: İstanbul’un Avrupa Yakasındaki Doğal Kaçış Noktaları

İstanbul’un bitmek bilmeyen enerjisi, tarihi dokusu ve kültürel zenginliği kadar, şehrin hemen yanı başındaki doğal güzellikleri de keşfedilmeyi bekliyor. Özellikle Avrupa Yakası’nda yer alan tabiat parkları, metropolün yoğun temposundan ve beton yığınlarının arasından sıyrılıp nefes almak isteyenler için paha biçilmez birer sığınak sunuyor. Bu parklar, yalnızca piknik masaları ve yürüyüş yollarından ibaret rekreasyon alanları değil; aynı zamanda İstanbul’un ekolojik dengesi için hayati önem taşıyan, zengin biyolojik çeşitliliğe ev sahipliği yapan ve hatta Osmanlı İmparatorluğu’ndan günümüze uzanan tarihi su yapıları gibi kültürel mirasları barındıran değerli doğal alanlardır.1 Şehrin akciğerleri olarak işlev gören bu yeşil vahalar, yaban hayatı için yaşam alanı sunarken, ziyaretçilerine de doğayla yeniden bağ kurma fırsatı tanır.1

Bu rehberin temel amacı, İstanbul’un Avrupa Yakası’nda bulunan ve resmi olarak “Tabiat Parkı” statüsüne sahip alanları kapsamlı bir şekilde tanıtmaktır. Okuyuculara, bu doğal cennetlere nasıl ulaşabilecekleri, 2025 yılı için geçerli olan veya bulunabilen en güncel giriş ücretleri, parkların sunduğu imkanlar (piknik alanları, yürüyüş ve koşu parkurları, çocuk oyun alanları, manzara noktaları, yeme-içme tesisleri vb.), ziyaret saatleri ve bu parkları daha önce deneyimlemiş gezginlerin yorumları hakkında pratik ve güncel bilgiler sunulacaktır. Raporun kapsamı, yalnızca Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü (DKMP) tarafından belirlenen ve yönetilen, Avrupa yakasındaki “Tabiat Parkı” statüsündeki alanlarla sınırlıdır; diğer koru, orman veya yeşil alanlar bu rehberin dışında tutulmuştur. Bu statü, parkların hem doğal ve kültürel değerlerinin korunmasını hem de halkın dinlenme ve eğlenme ihtiyaçlarının belirli kurallar çerçevesinde karşılanmasını amaçlayan özel bir yönetim anlayışını beraberinde getirir.6 Bu nedenle, tabiat parkları, sıradan parklardan farklı olarak, koruma ve kullanma dengesinin hassasiyetle gözetildiği özel alanlardır.

II. İstanbul Avrupa Yakası’ndaki Tabiat Parklarına Genel Bakış

İstanbul’un Avrupa Yakası, doğa severler için şaşırtıcı sayıda kaçış noktası barındırır. Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü’ne bağlı toplam 18 adet resmi tabiat parkı bu yakada yer almaktadır.1 Bu parkların kapladığı toplam alan yaklaşık 1500 hektardır ve önemli bir bölümü, özellikle Sarıyer ilçesi sınırları içerisinde, İstanbul’un en büyük ormanlık alanlarından biri olan tarihi Belgrad Ormanı’nda yoğunlaşmıştır.1 Belgrad Ormanı dışındaki diğer tabiat parkları ise Eyüp, Başakşehir ve Çatalca gibi ilçelere yayılmış durumdadır, her biri kendine özgü coğrafi ve ekolojik özellikler sunar.8

Aşağıdaki tablo, İstanbul’un Avrupa Yakası’nda bulunan resmi tabiat parklarını ve temel bilgilerini özetlemektedir:

Tablo 1: İstanbul Avrupa Yakası Tabiat Parkları Listesi

Park Adı Bulunduğu İlçe Büyüklük (Hektar)
Bentler Tabiat Parkı Sarıyer 16.3
Ayvatbendi Tabiat Parkı Eyüp/Sarıyer 51.05
Neşetsuyu Tabiat Parkı Sarıyer 67.47
Falih Rıfkı Atay Tabiat Parkı Sarıyer 16.33
Kömürcübent Tabiat Parkı Sarıyer 2.90
Irmak Tabiat Parkı Sarıyer 10
Kirazlıbent Tabiat Parkı Sarıyer 19.14
Mehmet Akif Ersoy Tabiat Parkı Sarıyer 23
Fatih Çeşmesi Tabiat Parkı Eyüp/Sarıyer ~112
Göktürk Göleti Tabiat Parkı Eyüp 56
Şamlar Tabiat Parkı Başakşehir/Arnavutköy 335
Marmaracık Koyu Tabiat Parkı Sarıyer Bilgi Yok
Çilingoz Tabiat Parkı Çatalca 17.75
Avcıkoru Tabiat Parkı Şile/Çekmeköy (Avrupa Yakası sınırı yakınında) 649.37 (Toplam Alan)
Fatih Sultan Mehmet Tabiat Parkı Sarıyer Bilgi Yok
Parkorman Tabiat Parkı Sarıyer Bilgi Yok
Türkmenbaşı Tabiat Parkı Sarıyer Bilgi Yok
Hacıosman Atatürk Kent Ormanı (Tabiat Parkı statüsü tartışmalı/değişken olabilir) Sarıyer ~1000 (Toplam Orman)

(Not: Listede yer alan bazı parkların büyüklükleri veya kesin statüleri hakkında kaynaklarda farklılıklar olabilir. Hacıosman Atatürk Kent Ormanı gibi bazı alanlar zaman zaman farklı statülerde anılabilmektedir. Avcıkoru TP’nin büyük kısmı Anadolu Yakası’nda kalmaktadır.)

Bu parklardan dokuz tanesinin (Bentler, Ayvatbendi, Neşetsuyu, Falih Rıfkı Atay, Kömürcübent, Irmak, Kirazlıbent, Mehmet Akif Ersoy, Fatih Çeşmesi) Belgrad Ormanı içerisinde yer alması dikkat çekicidir.2 Bu coğrafi kümelenme, söz konusu parkların birçok ortak özelliğe sahip olmasına neden olmuştur. Tarihi su bentleri ve kemerler, bu parkların çoğunda görülebilen önemli kültürel miras unsurlarıdır.2 Benzer iklim ve toprak koşulları nedeniyle benzer bitki örtüsü (genellikle meşe ve gürgen hakimiyeti) ve yaban hayatı barındırırlar.5 Ayrıca, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü’nün bu bölgedeki parklar (Belgrad Ormanı içindekiler ve Ayvatbendi) için diğer tabiat parklarından farklı ve daha yüksek bir giriş ücreti tarifesi uygulaması 16, bu alanların yönetimsel veya popülerlik açısından özel bir konuma sahip olduğunu göstermektedir. Belgrad Ormanı’nın korunması ve statüsü üzerine zaman zaman gündeme gelen tartışmalar 18, bu bölgenin ekolojik ve tarihi değerinin ne kadar hassas olduğunun bir göstergesidir. Bu nedenle, Belgrad Ormanı içindeki parkları ziyaret etmeyi düşünenlerin, bu ortak tarihi ve doğal bağlamı bilmeleri, gezi deneyimlerini daha anlamlı kılacaktır.

III. Detaylı Park Rehberleri

A. Belgrad Ormanı İçerisindeki Parklar (Sarıyer/Eyüp)

1. Bentler Tabiat Parkı (Sarıyer)

  • Genel Bakış ve Öne Çıkan Özellikler: Adını parkın kuzeyinde yer alan tarihi Valide Sultan Bendi (1796) ve II. Mahmud Bendi’nden (1839) alan Bentler Tabiat Parkı, Belgrad Ormanı’nın kalbinde, Sarıyer ilçesi sınırlarında yer alır.14 Yaklaşık 16.3 hektarlık bir alanı kaplayan park 3, 2011 yılında tabiat parkı olarak ilan edilmiştir.3 Park, zengin bir bitki örtüsüne sahiptir; hakim ağaç türleri sapsız meşe ve gürgendir. Ayrıca Valide Bendi’nin yanında anıt olarak tescillenmiş 269 yaşında etkileyici bir çınar ağacı bulunmaktadır.3 Yaban domuzu, tilki, geyik, karaca gibi memelilerin yanı sıra çeşitli kuş türleri ve sürüngenlere ev sahipliği yapar.3 Park içerisinde Osmanlı döneminden kalma Iskara Bendi ve tarihi çeşmeler gibi kültürel miras unsurları da görülebilir.14 Ziyaretçilere günübirlik doğa yürüyüşü, bisiklet ve piknik gibi açık hava rekreasyon aktiviteleri sunar.3 Çocuklar için oyun alanları da mevcuttur.3 Huzurlu atmosferi, kuş sesleri ve tarihi dokusuyla öne çıkar.8
  • Gezgin Yorumları ve Deneyimler: Ziyaretçiler tarafından özellikle doğa yürüyüşü için çok keyifli bir yer olarak tanımlanmaktadır.21 Kuş sesleri eşliğinde, İstanbul’un stresinden uzaklaşmak için harika, huzurlu bir ortam sunduğu belirtilir.8 Osmanlı döneminden kalma tarihi bentleri gezme imkanı, parka ayrı bir değer katmaktadır.22 Ancak, park içinde mangal yakmanın yasak olduğu bilgisi önemlidir.22 Bu durum, hem parkın kendi kuralları hem de İstanbul genelinde uygulanan mevsimsel orman yangını yasakları 23 ile ilgili olabilir. Yürüyüş parkurunun zorluk derecesinin orta seviyede olduğu ve özellikle uygun ayakkabı ve giysilerle hazırlıklı gelinmesi gerektiği tavsiye edilir.25
  • Ulaşım İmkanları: Park, Sarıyer’in Bahçeköy semtine yaklaşık 1 km mesafededir.3 Toplu taşıma ile ulaşım için çeşitli İETT otobüs hatları kullanılabilir: 153 (Sarıyer-Bahçeköy), 42HM (Hacıosman Metro-Bahçeköy), 42T (Taksim-Bahçeköy), 59RK (Rumeli Hisarüstü-Boğaziçi Üniversitesi/Sarıtepe Kampüsü), 151 (Hacıosman Metro-Kilyos/Demirciköy).26 Ayrıca Zincirlikuyu-Bahçeköy ve Sarıyer-Bahçeköy minibüs/dolmuş hatları da bölgeye hizmet vermektedir.26 En yakın duraklar olan Bahçeköy Merkez durağından parka yaklaşık 18 dakikalık bir yürüme mesafesi bulunmaktadır.27 Özel araçlarıyla gelecekler için Belgrad Ormanı’nın ana girişi (Bahçeköy Kapısı) veya Kurtkemeri Kapısı olmak üzere iki noktadan giriş sağlanmaktadır.3
  • Giriş Ücretleri (2025): Bentler Tabiat Parkı, Belgrad Ormanı içindeki diğer parklar gibi DKMP’nin belirlediği özel tarifeye tabidir. 2025 yılı için geçerli ücretler şöyledir: Kişi başı giriş normal 55 TL, indirimli (öğrenci vb.) 30 TL’dir.16 Araçla girişlerde ise: Motosiklet ve ATV için 55 TL; Otomobil, Kamyonet, Pickup ve Moto Karavan için 110 TL; Minibüs ve Mobil (Çekme) Karavan için 165 TL; Midibüs için 495 TL; Otobüs için 825 TL’dir.17 Bu ücretler, DKMP’nin 14 Şubat 2025 tarihli tarifesine dayanmaktadır ve günceldir.
  • Ziyaret Saatleri ve Günleri: Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü’nün Ekotaban portalında parkın ziyaret saatleri 09:00 – 20:00 olarak belirtilmiştir.14 Ancak, Belgrad Ormanı’nın genelinin 7 gün 24 saat açık olduğuna dair bilgiler de bulunmaktadır.29 Bu durum, parkın ana kapılarının kapanmadığı ancak içerideki tesislerin veya belirli alanların kullanımının saatlerle sınırlı olabileceği anlamına gelebilir. Ziyaretçilerin, özellikle akşam saatlerinde gitmeyi planlıyorlarsa, güncel durumu teyit etmeleri önerilir.
  • Mangal Durumu: Gezgin yorumlarında park içinde mangal yakmanın yasak olduğu açıkça belirtilmiştir.22 Ayrıca, İstanbul Valiliği tarafından genellikle yaz ve sonbahar aylarında (tipik olarak 10 Haziran – 15 Ekim arası) orman yangını riskine karşı ilan edilen genel ateş yakma yasakları da bu park için geçerlidir.23 Bu nedenle, Bentler Tabiat Parkı’nda mangal yapmak mümkün değildir. Ziyaretçiler hazır yiyecek ve içeceklerle piknik yapabilirler.22

2. Ayvatbendi Tabiat Parkı (Eyüp/Sarıyer)

  • Genel Bakış ve Öne Çıkan Özellikler: Belgrad Ormanı içinde yer alan dokuz tabiat parkından biri olan Ayvatbendi 5, yaklaşık 51 hektarlık geniş bir alana yayılmıştır.9 Parkın sınırları idari olarak Eyüp ilçesine dahil olsa da, coğrafi olarak Belgrad Ormanı bütünlüğü içindedir. Adını, III. Mustafa döneminde (1765) Kağıthane Deresi’nin kollarından Ayvat Deresi üzerine inşa edilen tarihi Ayvat Bendi’nden almaktadır.33 Parkın hemen girişinde, yine tarihi bir yapı olan Kurt Kemeri ziyaretçileri karşılar.33 Ayvatbendi, günübirlik piknik ve dinlenme olanaklarının yanı sıra doğa yürüyüşü ve bisiklet gezintisi gibi aktiviteler için ideal bir ortam sunar.5 Park içinde çocukların keyifli vakit geçirebileceği oyun alanları, ayrıca basketbol ve futbol sahaları da bulunmaktadır.34 Ziyaretçilerin yeme-içme ihtiyaçları için Kurt Kemeri Sosyal Tesisleri (restoran/kafe) hizmet vermektedir.33 Park, Belgrad Ormanı’nın genelinde olduğu gibi zengin bir bitki örtüsü ve yaban hayatına ev sahipliği yapmaktadır.5
  • Gezgin Yorumları ve Deneyimler: Ziyaretçiler parkı, tarih ve doğanın iç içe geçtiği 8, huzurlu 8, koşu ve yürüyüş için oldukça keyifli 36 bir mekan olarak değerlendirmektedir. Ancak bazı yorumlarda, özellikle Ayvat Bendi’ne giden yolların yer yer çukurlu ve bakımsız olabileceği belirtilmiştir.33 Bendin çevresinde kamp yapılabildiği ancak bu alanın bazı ziyaretçiler tarafından sorumsuz kullanıldığına dair gözlemler de aktarılmıştır.33
  • Ulaşım İmkanları: Özel araçla ulaşım için Belgrad Ormanı’na Kemerburgaz yönünden girildikten sonra Kemerburgaz-Kurtkemeri güzergahı veya Bahçeköy yönünden girildikten sonra Kemerburgaz yolu takip edilerek alana ulaşılabilir.37 Parkın girişindeki Kurt Kemeri önemli bir referans noktasıdır. Toplu taşıma kullanacaklar için 48L (4.Levent-Göktürk) ve 48C (?), 48A (Kazlıçeşme-Göktürk), 48D (?), 48G (?) numaralı İETT otobüs hatları seçenekler arasındadır.36 Ayrıca, Yenikapı-Hacıosman metro hattı ile Hacıosman’a ulaştıktan sonra 42HM otobüsüne binip son durakta (Bahçeköy) inerek, buradan yol üzerinden geçen minibüsler veya taksi ile yaklaşık 15 dakikada parka ulaşmak mümkündür.33
  • Giriş Ücretleri (2025): Ayvatbendi Tabiat Parkı da Belgrad Ormanı özel tarifesine tabidir. 2025 yılı için kişi başı normal giriş ücreti 55 TL, indirimli giriş ücreti 30 TL’dir.16 Araçla giriş ücretleri ise şu şekildedir: Motosiklet/ATV 55 TL, Otomobil/Kamyonet/Pickup/Moto Karavan 110 TL, Minibüs/Mobil Karavan 165 TL, Midibüs 495 TL, Otobüs 825 TL.17 Kaynaklarda belirtilen daha düşük veya farklı ücretler 38 güncel DKMP tarifesiyle uyuşmamaktadır ve dikkate alınmamalıdır.
  • Ziyaret Saatleri ve Günleri: Parkın bağlı olduğu Belgrad Ormanı genel olarak 24 saat açık olsa da 29, Ayvatbendi Tabiat Parkı’nın veya içindeki tesislerin (Kurt Kemeri Sosyal Tesisleri gibi) özel çalışma saatleri olabilir. Bir kaynakta Karagöl Tabiat Parkı için belirtilen 08:00-18:30 saatleri 36 Ayvatbendi için geçerli olmayabilir. Ziyaret planı yaparken, özellikle tesislerden faydalanılacaksa, güncel çalışma saatlerini kontrol etmek faydalı olacaktır.
  • Mangal Durumu: Parkta piknik ve mangal yapılabildiği belirtilmektedir.35 Ancak bir yorumda yerde ateş yakmanın yasak olduğu ifade edilmiştir.36 Bu, mangalın sadece yerden yüksek mangallıklarda yapılabileceği anlamına gelir. Bununla birlikte, İstanbul Valiliği’nin Haziran-Ekim ayları arasındaki genel orman yangını yasakları 23 kapsamında mangal yapmanın tamamen yasaklanabileceği unutulmamalıdır. Ziyaret öncesinde güncel mangal yasağı durumunu teyit etmek gereklidir.

3. Neşetsuyu Tabiat Parkı (Sarıyer)

  • Genel Bakış ve Öne Çıkan Özellikler: İstanbul Sarıyer’de, Belgrad Ormanı içerisindeki dokuz tabiat parkından biri olan Neşetsuyu 5, adını Orman Fakültesi Rektörü ve Belgrad Ormanı’nın gelişimine büyük katkılar sağlamış Prof. Neşet Bey’den (1881-1929) almaktadır.5 Yaklaşık 67.5 hektarlık bir alanı kaplayan park 40, özellikle bahar aylarında kuşların göç rotaları üzerinde bulunması nedeniyle biyolojik çeşitlilik açısından önemlidir.5 Parkın en bilinen özelliği, yaklaşık 6 ila 6.5 kilometre uzunluğundaki, zemini kiremit tozuyla kaplı popüler koşu ve yürüyüş parkurudur.4 Ailecek yürüyüş ve koşu etkinliklerinin yanı sıra günübirlik piknik yapma, bisiklete binme ve doğa fotoğrafçılığı için de uygun bir alandır.5 Park içerisinde çocuk oyun alanları ve bir kır lokantası da bulunmaktadır.34
  • Gezgin Yorumları ve Deneyimler: Park, özellikle Neşetsuyu Yürüyüş Parkuru sayesinde koşu ve yürüyüş yapanlar arasında oldukça popülerdir.4 Parkurun kiremit tozu zemininin, özellikle açık renkli ayakkabıları kirletebileceği konusunda bir uyarı bulunmaktadır.4 Hafta sonları parkın oldukça kalabalık olabildiği, piknik masası bulmakta zorluk yaşanabildiği ve bazı ziyaretçilerin birden fazla masayı işgal etmesi gibi sorunların olabildiği belirtilmiştir; bu nedenle erken saatlerde gitmek tavsiye edilir.42 Ayrıca, özellikle yaz aylarında sinek ve böceklere karşı yanınızda ilaç getirmeniz önerilmektedir.28
  • Ulaşım İmkanları: Neşetsuyu Tabiat Parkı, Falih Rıfkı Atay Tabiat Parkı’nın hemen yanında konumlanmıştır.40 Özel araçla gelecekler, Belgrad Ormanı’na Kemerburgaz veya Bahçeköy yönündeki giriş kapılarından girdikten sonra içerideki tabiat parkı tabelalarını takip ederek parka ulaşabilirler.43 Toplu taşıma için 42T (Taksim-Bahçeköy), 42R (?), 42M (Zincirlikuyu Metro-Bahçeköy), 42HM (Hacıosman Metro-Bahçeköy) veya 153 (Sarıyer-Bahçeköy) numaralı İETT otobüs hatları kullanılabilir.28 Hacıosman Metro durağından kalkan 42HM otobüsü ile Bahçeköy’e ulaştıktan sonra taksi ile de parka geçiş yapılabilir.43
  • Giriş Ücretleri (2025): Neşetsuyu Tabiat Parkı da Belgrad Ormanı özel tarifesine dahildir. 2025 yılı için kişi başı normal giriş ücreti 55 TL, indirimli giriş ücreti 30 TL’dir.16 Araçla giriş ücretleri: Motosiklet/ATV 55 TL, Otomobil/Kamyonet/Pickup/Moto Karavan 110 TL, Minibüs/Mobil Karavan 165 TL, Midibüs 495 TL, Otobüs 825 TL’dir.17 Daha önceki yıllara ait veya farklı kaynaklarda belirtilen ücretler 45 güncelliğini yitirmiştir.
  • Ziyaret Saatleri ve Günleri: Belgrad Ormanı’nın genel olarak 24 saat açık olması 29, Neşetsuyu Tabiat Parkı’na da günün her saati giriş yapılabileceği anlamına gelebilir. Ancak, park içindeki kır lokantası gibi tesislerin belirli çalışma saatleri vardır. Farklı kaynaklarda tabiat parkları için 08:00-22:00 48, 08:00-20:00 28, 09:00-18:00 49 gibi farklı kapanış saatleri belirtilse de, Neşetsuyu için spesifik bir resmi kapanış saati belirtilmemiştir. Bir etkinlik için buluşma saatinin 11:00 olması 50, gündüz saatlerinde aktif kullanıldığını göstermektedir. Ziyaretçilerin güncel durumu kontrol etmesi önerilir.
  • Mangal Durumu: Parkta günübirlik piknik alanları ve kır lokantası bulunmaktadır.5 Mangal yapılıp yapılamayacağına dair doğrudan bir bilgi bulunmamakla birlikte, Belgrad Ormanı genelinde yerden yüksek mangallıklarda ateş yakmaya genellikle izin verilmektedir. Ancak bu durum, İstanbul Valiliği’nin Haziran-Ekim ayları arasındaki genel orman yangını yasaklarına 23 tabidir ve bu dönemlerde mangal yapmak yasaklanabilir. Güncel durumu teyit etmek önemlidir.

4. Falih Rıfkı Atay Tabiat Parkı (Sarıyer)

  • Genel Bakış ve Öne Çıkan Özellikler: Belgrad Ormanı’nın içinde, Neşetsuyu Tabiat Parkı’na komşu konumda bulunan Falih Rıfkı Atay Tabiat Parkı 15, yaklaşık 16.3 hektarlık bir alana sahiptir.15 2011 yılında tabiat parkı ilan edilen alan, adını ünlü gazeteci, yazar ve siyasetçi Falih Rıfkı Atay’dan (1894-1971) almaktadır.5 Park, zengin bir bitki örtüsüne (hakim türler meşe ve gürgen 15) ve faunaya (kirpi, sincap, kaplumbağa, saksağan, karga, ağaçkakan, serçe, ispinoz 15) ev sahipliği yapmaktadır. Parkın hemen karşısında/yakınında Bahçeköy Geyik Üretme İstasyonu bulunmaktadır.5 Ziyaretçiler için günübirlik kullanım alanları, piknik üniteleri, çocuk oyun alanı ve kır lokantası mevcuttur.51 Ayrıca park içerisinde, korunması gereken kültür varlığı olarak tescil edilmiş bir kilise kalıntısı da yer almaktadır.15 Orman içi patikalarda doğa yürüyüşü ve bisiklete binme gibi aktiviteler yapılabilir.15
  • Gezgin Yorumları ve Deneyimler: Parkta tahta piknik masalarının yanı sıra üstü kapalı kamelyaların da bulunduğu, ancak boş yer bulabilmek için erken saatlerde gitmenin gerektiği belirtilmiştir.54 Masaların bulunduğu alanların zemininin yer yer engebeli olabileceği de eklenmiştir.54 Parka sadece ana yoldan değil, Bahçeköy kapısından da ulaşılabildiği bilgisi verilmiştir.54
  • Ulaşım İmkanları: Konumu itibarıyla Neşetsuyu Tabiat Parkı ile benzer ulaşım imkanlarına sahiptir.15 İETT otobüs hatlarından 42HM (Hacıosman Metro-Bahçeköy), 48D (Göktürk-Hacıosman Metro), 59RK (Rumeli Hisarüstü-Boğaziçi Üniversitesi/Sarıtepe Kampüsü) bu parka ulaşım için kullanılabilir.55 Ayrıca Zincirlikuyu-Bahçeköy ve Sarıyer-Bahçeköy minibüs/dolmuş hatları da bölgeden geçmektedir.55 Hacıosman Metro durağından 42HM otobüsü ile Bahçeköy’e gelip, buradan taksi ile parka ulaşmak da bir seçenektir.43
  • Giriş Ücretleri (2025): Falih Rıfkı Atay Tabiat Parkı da Belgrad Ormanı özel tarifesine tabidir. 2025 yılı için kişi başı normal giriş ücreti 55 TL, indirimli giriş ücreti 30 TL’dir.16 Araçla giriş ücretleri: Motosiklet/ATV 55 TL, Otomobil/Kamyonet/Pickup/Moto Karavan 110 TL, Minibüs/Mobil Karavan 165 TL, Midibüs 495 TL, Otobüs 825 TL’dir.17
  • Ziyaret Saatleri ve Günleri: Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü’nün Ekotaban portalında parkın ziyaret saatleri 08:00 – 20:00 olarak belirtilmiştir.53 Belgrad Ormanı’nın genel olarak 24 saat açık olması 29 nedeniyle parka erişim bu saatler dışında da mümkün olabilir, ancak tesislerin çalışma saatleri farklılık gösterebilir.
  • Mangal Durumu: Parkta piknik üniteleri ve kır lokantası bulunmaktadır.51 Mangal yapılıp yapılamayacağı konusunda spesifik bir bilgi mevcut değildir. Ancak Belgrad Ormanı genelinde uygulanan yerden yüksek mangallık kullanma kuralı ve özellikle Haziran-Ekim ayları arasındaki genel ateş yakma yasakları 23 bu park için de geçerlidir. Ziyaret öncesi güncel durumu kontrol etmek en doğrusudur.

5. Kömürcübent Tabiat Parkı (Sarıyer)

  • Genel Bakış ve Öne Çıkan Özellikler: Belgrad Ormanı içindeki tabiat parklarından biri olan Kömürcübent, adını II. Osman döneminde Topuz Çayı üzerine inşa edilmiş olan tarihi Kömürcübend’ten almaktadır.5 Yaklaşık 2.9 hektarlık nispeten küçük bir alana yayılan park 5, doğa yürüyüşü, orman gezintisi, günübirlik bisiklet turu ve piknik gibi aktiviteler için uygun bir ortam sunar.5 Biyolojik çeşitlilik açısından oldukça zengindir; yaklaşık 400 çeşit bitki, 169 çeşit kuş, 56 çeşit kelebek ve yüzlerce mantar türüne ev sahipliği yapmaktadır.5 Ayrıca yaban hayatını gözlemleyebileceğiniz bir Geyik Üretme İstasyonu’na yakınlığı ve doğa fotoğrafçıları için uygun manzaralarıyla dikkat çeker.5 Tarihi dokusu ve sessiz atmosferiyle de ön plana çıkar.8
  • Gezgin Yorumları ve Deneyimler: Ziyaretçiler tarafından sık ağaçların arasında piknik yapma imkanı sunan 29, sessizliğiyle hafta sonu kaçamakları için ideal 8 ve Belgrad Ormanları içindeki tabiat harikalarından biri olarak nitelendirilmiştir.56
  • Ulaşım İmkanları: Parka ulaşmak için Belgrad Ormanı’nın Bahçeköy Kapısı’ndan girildikten sonra Neşet Suyu ve Falih Rıfkı Atay Tabiat Parkları geçilerek ilerlenir.5 Aynı zamanda Bahçeköy’den Kemerburgaz’a giden yol üzerinde konumlanmıştır.56 Belgrad Ormanı’na hizmet veren genel İETT hatları (42T, 42R, 42M, 42HM, 153 vb. 29) kullanılarak Bahçeköy veya Kemerburgaz yönünden parka ulaşım sağlanabilir, ardından park içi yönlendirmeler takip edilmelidir.
  • Giriş Ücretleri (2025): Kömürcübent Tabiat Parkı da Belgrad Ormanı özel tarifesine tabidir. 2025 yılı için kişi başı normal giriş ücreti 55 TL, indirimli giriş ücreti 30 TL’dir.16 Araçla giriş ücretleri: Motosiklet/ATV 55 TL, Otomobil/Kamyonet/Pickup/Moto Karavan 110 TL, Minibüs/Mobil Karavan 165 TL, Midibüs 495 TL, Otobüs 825 TL’dir.17
  • Ziyaret Saatleri ve Günleri: Belgrad Ormanı’nın genel olarak 24 saat açık olması 29 Kömürcübent Tabiat Parkı’na da erişimin sürekli olabileceğini düşündürmektedir. Ancak parka özel veya içindeki tesislere (varsa) ait çalışma saatleri olabilir. Kesin bilgi için yerel kaynakları kontrol etmek önerilir.
  • Mangal Durumu: Parkta piknik yapma imkanı olduğu belirtilmiştir.5 Mangal konusunda, bir kaynakta genel olarak Belgrad Ormanı’nda yerden yüksek mangallara izin verildiği 30, başka bir kaynakta ise mangalın restoran bahçesinde kullanılabileceği (muhtemelen başka bir park için) 57 ifade edilmiştir. Her durumda, İstanbul Valiliği’nin Haziran-Ekim ayları arasındaki genel ateş yakma yasakları 23 geçerlidir ve bu dönemde mangal yapmak yasak olabilir. Güncel durumu teyit etmek şarttır.

6. Irmak Tabiat Parkı (Sarıyer)

  • Genel Bakış ve Öne Çıkan Özellikler: İstanbul Sarıyer ilçesinde, Belgrad Ormanı içinde yer alan Irmak Tabiat Parkı, yaklaşık 10 hektarlık bir alana kurulmuştur.5 Geniş bir flora ve faunaya sahip olan park, ziyaretçilerine piknik, fotoğrafçılık, bisiklet turu, çadır ve karavan kampı, manzara seyri, hamak keyfi ve yaban hayatı gözlemciliği gibi çeşitli aktiviteler sunmaktadır.5 Parkın önemli bir özelliği, içerisinde Kırkçeşme Su Yolu’na ait çeşitli tarihi su yapılarının bulunmasıdır. Bunlardan en bilinenleri Büyük Bend ve Çiftehavuz’dur. Çiftehavuz zamanla özgün yapısını kaybetmiş olsa da işlevini sürdürmektedir.5
  • Gezgin Yorumları ve Deneyimler: Parkın kamp yapmaya uygun olduğu belirtilmiştir.5 Ancak kamp alanı içerisindeki su ve tuvalet gibi temel tesisler hakkında detaylı bilgi sınırlıdır.58 Bazı kamp alanlarında ağaçlara zarar verdiği gerekçesiyle hamak ve branda kullanımının yasak olabileceği bilgisi de mevcuttur (bu genel bir kural olabilir).59
  • Ulaşım İmkanları: Irmak Tabiat Parkı, Kirazlıbent Tabiat Parkı’nın karşısında, Bahçeköy-Kemerburgaz yolu üzerinde yer almaktadır.60 Belgrad Ormanı’na ulaşım sağlayan genel İETT hatları (42T, 42R, 42M, 42HM, 153 vb. 29) kullanılarak bölgeye gelinebilir ve ardından park tabelaları takip edilebilir.
  • Giriş Ücretleri (2025): Irmak Tabiat Parkı da Belgrad Ormanı özel tarifesine tabidir. 2025 yılı için kişi başı normal giriş ücreti 55 TL, indirimli giriş ücreti 30 TL’dir.16 Araçla giriş ücretleri: Motosiklet/ATV 55 TL, Otomobil/Kamyonet/Pickup/Moto Karavan 110 TL, Minibüs/Mobil Karavan 165 TL, Midibüs 495 TL, Otobüs 825 TL’dir.17 Kamp yapmak isteyenlerden çadır veya karavan için ek konaklama ücreti alınabilir.58 Farklı kaynaklarda belirtilen eski veya ilgisiz ücretler 30 dikkate alınmamalıdır.
  • Ziyaret Saatleri ve Günleri: Parkta çadır ve karavan kampı imkanı sunulması 5, alanın gece konaklamasına uygun olduğunu ve muhtemelen 24 saat erişilebilir olduğunu göstermektedir. Belgrad Ormanı’nın geneli de 24 saat açıktır.29
  • Mangal Durumu: Parkta piknik imkanı bulunmaktadır.5 Mangal yakılıp yakılamayacağı konusunda spesifik bir bilgi yoktur. Kamp alanı olması nedeniyle kamp ateşi kuralları geçerli olabilir. Ancak, genel Belgrad Ormanı kuralları (yerden yüksek mangal) ve özellikle Haziran-Ekim ayları arasındaki Valilik tarafından ilan edilen ateş yakma yasakları 23 bu park için de bağlayıcıdır. Güncel durumu ve kamp ateşi kurallarını ziyaret öncesinde öğrenmek önemlidir.

7. Kirazlıbent Tabiat Parkı (Sarıyer)

  • Genel Bakış ve Öne Çıkan Özellikler: Belgrad Ormanı içindeki bir diğer doğa harikası olan Kirazlıbent Tabiat Parkı, adını Sultan II. Mahmut’un 1818 yılında Kirazlı Deresi üzerine yaptırdığı ve Kırkçeşme Su Yolu’nun son bendi olan Kirazlı Bent’ten almaktadır.5 Yaklaşık 19.1 hektarlık bir alana yayılan park 5, şehir gürültüsünden uzaklaşmak ve temiz orman havasını solumak isteyenler için ideal bir seçenektir. Ziyaretçilere doğa yürüyüşü yapma, bisiklet sürme ve günübirlik piknik yapma imkanları sunar.5 Park, tarihi dokusu ve doğal patikalarıyla da dikkat çeker; bent çevresinde yürüyüş yapmak geçmişin izlerini sürmek gibidir.8
  • Gezgin Yorumları ve Deneyimler: Sosyal medya yorumlarında parkın gölünün büyük, piknik alanının geniş olduğu ve mangal yapılabildiği belirtilmiştir.63 Orman içinde huzur arayanlara tavsiye edilen bir yer olduğu ifade edilmiştir.63 Tarihi bent çevresinde durup atmosferi hissetmenin bile keyifli olduğu vurgulanmıştır.8
  • Ulaşım İmkanları: Kirazlıbent Tabiat Parkı, Irmak Tabiat Parkı’nın karşısında, Bahçeköy-Kemerburgaz yolu üzerinde konumlanmıştır.60 Belgrad Ormanı’na hizmet veren genel İETT hatları (42T, 42R, 42M, 42HM, 153 vb. 29) ile bölgeye ulaşıldıktan sonra park tabelaları takip edilebilir.
  • Giriş Ücretleri (2025): Kirazlıbent Tabiat Parkı da Belgrad Ormanı özel tarifesine dahildir. 2025 yılı için kişi başı normal giriş ücreti 55 TL, indirimli giriş ücreti 30 TL’dir.16 Araçla giriş ücretleri: Motosiklet/ATV 55 TL, Otomobil/Kamyonet/Pickup/Moto Karavan 110 TL, Minibüs/Mobil Karavan 165 TL, Midibüs 495 TL, Otobüs 825 TL’dir.17
  • Ziyaret Saatleri ve Günleri: Belgrad Ormanı’nın genel olarak 24 saat açık olması 29, Kirazlıbent Tabiat Parkı’na da günün her saati erişim imkanı sunabilir. Ancak park içindeki belirli alanların veya tesislerin (varsa) çalışma saatleri farklı olabilir. Ziyaret öncesi teyit önerilir.
  • Mangal Durumu: Gezgin yorumlarında mangal yapılabildiği belirtilmiştir.63 Belgrad Ormanı içinde genel kural olarak yerden yüksek mangallıklarda ateş yakmaya izin verilmektedir.4 Ancak bu durum, İstanbul Valiliği tarafından genellikle Haziran-Ekim ayları arasında ilan edilen genel ateş yakma yasaklarına 23 tabidir. Bu dönemlerde mangal yapmak yasaklanabilir. Ziyaret etmeden önce güncel yasağın durumunu kontrol etmek şarttır.

8. Mehmet Akif Ersoy Tabiat Parkı (Sarıyer)

  • Genel Bakış ve Öne Çıkan Özellikler: Sarıyer ilçesi sınırlarında, Belgrad Ormanı içerisinde yer alan Mehmet Akif Ersoy Tabiat Parkı, yaklaşık 23 hektarlık bir alana sahiptir.52 Parkın bitki örtüsünde hakim ağaç türleri meşe ve gürgendir.52 Ziyaretçiler için günübirlik kullanım ve piknik yapmaya uygun alanlar sunmaktadır.52 Park içerisinde kır lokantası, kır kahvesi ve çocuk oyun alanı gibi tesisler bulunmaktadır.52 Ayrıca, parkın hemen bitişiğinde Geyik Üretim Sahası yer almaktadır.52 Önemli Not: Beykoz’da bulunan Mehmet Akif Ersoy Şiir Müzesi 64 ile bu tabiat parkının bir ilgisi yoktur.
  • Gezgin Yorumları ve Deneyimler: Parkın yakınında Bahçeköy Mangal Keyfi ve Nar Bahçe gibi özel işletmelerin bulunduğu belirtilmiştir.65 Parkın kendisine ait detaylı gezgin yorumu sınırlıdır.
  • Ulaşım İmkanları: Tabiat parkı, Sarıyer’in Bahçeköy Caddesi üzerinde yer almaktadır.65 Toplu taşıma ile ulaşım için oldukça fazla seçenek mevcuttur. İETT otobüs hatları: 153 (Sarıyer-Bahçeköy), 42HM (Hacıosman Metro-Bahçeköy), 42M (Zincirlikuyu Metro-Bahçeköy), 42T (Taksim-Bahçeköy), 59RK (Rumeli Hisarüstü-Boğaziçi Üniversitesi/Sarıtepe Kampüsü), 42 (?), 41SM (?).65 Minibüs/Dolmuş hatları: SARIYER – BAHÇEKÖY ve ZİNCİRLİKUYU – BAHÇEKÖY.65 Parka en yakın otobüs durakları Sular veya Orman Yolu duraklarıdır.65
  • Giriş Ücretleri (2025): Mehmet Akif Ersoy Tabiat Parkı da Belgrad Ormanı özel tarifesine tabidir. 2025 yılı için kişi başı normal giriş ücreti 55 TL, indirimli giriş ücreti 30 TL’dir.16 Araçla giriş ücretleri: Motosiklet/ATV 55 TL, Otomobil/Kamyonet/Pickup/Moto Karavan 110 TL, Minibüs/Mobil Karavan 165 TL, Midibüs 495 TL, Otobüs 825 TL’dir.17 Kaynaklarda geçen farklı ücretler 66 başka parklara aittir.
  • Ziyaret Saatleri ve Günleri: Belgrad Ormanı’nın genel olarak 24 saat açık olması 29 bu parka da sürekli erişim imkanı sağlayabilir. Ancak park içindeki kır lokantası gibi tesislerin kendi çalışma saatleri olacaktır. Kesin bilgi için yerel kaynakları kontrol etmek önerilir.
  • Mangal Durumu: Parkta piknik alanları, kır lokantası ve kır kahvesi bulunmaktadır.52 Mangal yapılıp yapılamayacağı konusunda net bir bilgi yoktur. Belgrad Ormanı genelindeki yerden yüksek mangal kuralı ve Haziran-Ekim ayları arasındaki genel ateş yakma yasakları 23 burada da geçerlidir. Güncel durumu teyit etmek önemlidir.

9. Fatih Çeşmesi Tabiat Parkı (Eyüp/Sarıyer)

  • Genel Bakış ve Öne Çıkan Özellikler: Belgrad Ormanı’nın geniş tabiat parklarından biri olan Fatih Çeşmesi, yaklaşık 112 hektarlık bir alanı kaplamaktadır.52 Zengin bir flora ve faunaya sahip olan parkta, ibreli ve yapraklı ağaç türlerinin bir arada bulunduğu karışık bir orman yapısı hakimdir.52 Tarihi Taksim Su Yolu’nun bir bölümü de bu parkın içerisinden geçmektedir.52 Ziyaretçiler için günübirlik kullanım ve piknik yapmaya uygun alanlar sunulmaktadır.28 Park içerisinde kır lokantası, çocuk oyun alanı, büfe gibi tesislerin yanı sıra 250 araç kapasiteli bir otopark da mevcuttur.28
  • Gezgin Yorumları ve Deneyimler: Parkta mangal veya mangal malzemesi temin edilebilecek bir işletme bulunmadığı, bu nedenle hazırlıklı gelinmesi gerektiği belirtilmiştir.28 Ayrıca, parkı ziyaret edenlere özel eşyalarına dikkat etmeleri yönünde bir uyarı yapılmıştır.28
  • Ulaşım İmkanları: Fatih Çeşmesi Tabiat Parkı, Belgrad Ormanı içindeki Irmak ve Kirazlıbent Tabiat Parklarına yakın bir konumdadır ve Bahçeköy-Kemerburgaz yolu üzerinden ulaşılabilir.68 Toplu taşıma ile ulaşım için 48D (Göktürk-Hacıosman Metro) ve 48L (4.Levent-Göktürk) numaralı İETT otobüs hatları kullanılabilir.28 Ayrıca, İstanbul Havalimanı metrosu olan M11 hattının Kemerburgaz istasyonunun da parka yakın bir konumda olduğu belirtilmiştir.69
  • Giriş Ücretleri (2025): Fatih Çeşmesi Tabiat Parkı da Belgrad Ormanı özel tarifesine tabidir. 2025 yılı için kişi başı normal giriş ücreti 55 TL, indirimli giriş ücreti 30 TL’dir.16 Araçla giriş ücretleri: Motosiklet/ATV 55 TL, Otomobil/Kamyonet/Pickup/Moto Karavan 110 TL, Minibüs/Mobil Karavan 165 TL, Midibüs 495 TL, Otobüs 825 TL’dir.17 Kaynaklarda belirtilen farklı ücretler 28 eski veya başka bir parka ait olabilir.
  • Ziyaret Saatleri ve Günleri: Park içerisindeki İSPARK otoparkının çalışma saatleri 08:00-18:00 olarak belirtilmiştir.67 Belgrad Ormanı’nın genel olarak 24 saat açık olması 29 parka erişimin bu saatler dışında da mümkün olabileceğini düşündürse de, tesislerin çalışma saatleri farklılık gösterebilir.
  • Mangal Durumu: Parkta piknik alanları, kır lokantası ve büfe mevcuttur.28 Mangal temin eden bir yer olmadığı belirtilmiştir.28 Mangal yakılıp yakılamayacağına dair net bilgi olmamakla birlikte, Belgrad Ormanı genelindeki yerden yüksek mangal kuralı ve özellikle Haziran-Ekim ayları arasındaki genel ateş yakma yasakları 23 bu park için de geçerlidir. Güncel durumu teyit etmek önemlidir.

B. Diğer Avrupa Yakası Tabiat Parkları

1. Göktürk Göleti Tabiat Parkı (Eyüp)

  • Genel Bakış ve Öne Çıkan Özellikler: İstanbul’un Eyüp ilçesinde yer alan Göktürk Göleti Tabiat Parkı, yaklaşık 56 hektarlık bir alana yayılmıştır.7 Adını, parkın önemli bir bölümünü oluşturan Göktürk Göleti’nden alan park, 2011 yılında tabiat parkı olarak ilan edilmiştir.7 Hakim ağaç türleri meşe ve gürgendir.52 Park, doğal güzellikleri, gölet manzarası, yürüyüş ve koşu parkurları, bisiklet yolları ile şehir karmaşasından uzaklaşmak isteyenler için popüler bir dinlenme ve rekreasyon alanıdır.7 Piknik yapmak için uygun alanlar, çeşmeler, çocuk oyun parkları, yağmur barınağı gibi olanakların yanı sıra, Esenler Belediyesi tarafından işletilen bir lokanta/kafe de bulunmaktadır.36 Araçlar için parkın girişinde bir otopark mevcuttur.71
  • Gezgin Yorumları ve Deneyimler: Parka girişin yaya olarak bile ücretli olması (güncel yorumlarda 30 TL belirtilmiş 73) ve bu ücretin bazen içerideki kafe üzerinden alındığına dair şikayetler bulunmaktadır.74 Özellikle tuvaletlerin temizliği ve bakımı konusunda ciddi eleştiriler göze çarpmaktadır.75 Hafta sonları parkın oldukça kalabalık olabileceği 73, ancak göl kenarındaki yürüyüş parkurunun sakin ve keyifli olduğu belirtilmiştir.73 Esenler Belediyesi’ne ait tesislerin yemeklerinin lezzetli ve fiyatlarının uygun olduğuna dair olumlu yorumlar da mevcuttur.73
  • Ulaşım İmkanları: Park, Eyüp ilçesinin Göktürk beldesinin kuzeybatısında yer alır.70 Özel araçla Hasdal-Kemerburgaz yolu takip edilerek Göktürk merkezine ulaşıldıktan sonra İhsaniye Yolu’na sapılarak parka varılabilir.7 Toplu taşıma ile ulaşım için çeşitli İETT otobüs hatları kullanılabilir: 48 (Mecidiyeköy-Göktürk), 48A (Kazlıçeşme-Göktürk), 48E (Eminönü-Göktürk), 48L (4.Levent-Göktürk), 48KA (Kemerburgaz-Arnavutköy).36 48A veya 50G (?) hatları ile İstanbul Evleri durağında inip yaklaşık 10 dakika yürüyerek de parka ulaşılabilir.73
  • Giriş Ücretleri (2025): Göktürk Göleti Tabiat Parkı’nın işletmesinin Esenler Belediyesi’ne ait olduğu 73 ve DKMP’nin genel tarifelerinden farklı bir ücretlendirme uygulandığı anlaşılmaktadır. DKMP’nin 2025 tarifeleri 17 bu park için doğrudan geçerli olmayabilir. Güncel gezgin yorumlarına göre (Mayıs-Haziran 2024), yaya giriş ücreti kişi başı 30 TL, araç giriş ücreti ise 100 TL olarak belirtilmiştir.73 Daha eski kaynaklarda 36 veya başka parklara ait olabilecek 66 çok daha düşük ücretler yer almaktadır, ancak güncel durumun bu olmadığı anlaşılmaktadır. Bu durum, bazı tabiat parklarının işletmesinin belediyelere devredilmesiyle ücret politikalarının farklılaşabildiğini göstermektedir. Ziyaretçilerin gitmeden önce güncel ücretleri Esenler Belediyesi veya parkın kendi iletişim kanallarından teyit etmesi en doğrusudur.
  • Ziyaret Saatleri ve Günleri: Parkın haftanın 7 günü, 24 saat açık olduğuna dair bilgiler bulunmaktadır.70 Ancak bir kaynakta saat 20:00’den sonra ateş yakmanın yasak olduğu belirtilmiştir.73 Başka bir kaynakta ise kapanış saati 00:00 olarak verilmiştir.77 Parkın genel alanına erişim sürekli olsa da, içindeki tesislerin (restoran, kafe vb.) belirli çalışma saatleri olabilir.
  • Mangal Durumu: Parkta mangal ve semaver yakılabildiği, piknik yapılabildiği belirtilmektedir.71 Ancak bir başka kaynakta mangalın yasak olduğu bilgisi de yer almaktadır 78 (bu bilgi başka bir park için olabilir). Saat 20:00’den sonra ateş yakmanın yasak olduğu 73 ve İstanbul genelinde uygulanan mevsimsel orman yangını yasaklarının 23 da geçerli olabileceği unutulmamalıdır. Mangal yapmayı planlayanların güncel kuralları ve olası yasakları ziyaret öncesinde mutlaka teyit etmesi gerekmektedir.

2. Şamlar Tabiat Parkı (Başakşehir/Arnavutköy)

  • Genel Bakış ve Öne Çıkan Özellikler: İstanbul’un Avrupa Yakası’ndaki en büyük tabiat parklarından biri olan Şamlar (Polonezköy’den sonra ikinci sırada 1), yaklaşık 335 hektarlık geniş bir alana yayılmıştır.1 Başakşehir ve Arnavutköy ilçeleri sınırlarında yer alan park 11, özellikle fıstık çamları altındaki geniş düzlükleri, yürüyüş yolları ve zengin yaban hayatı (tilki, şahin, tavşan, sincap, kirpi, yaban domuzu, çakal vb. 1) ile dikkat çeker. Parkın florası da oldukça çeşitlidir ve yaklaşık 95 farklı bitki türü barındırır.11 Toplam 6 giriş kapısı bulunan park 80, aileler, arkadaş grupları ve çeşitli organizasyonlar için popüler bir mesire yeridir. İçerisinde piknik masaları, tuvalet, lavabo, mescit, çocuk oyun parkı gibi temel donatılar mevcuttur.80 Özellikle 5. Kapı bölgesinde 3, 6 ve 8 kilometre uzunluklarında farklı yürüyüş parkurları, otopark, seyir terası ve basketbol sahası gibi ek olanaklar bulunmaktadır.81
  • Gezgin Yorumları ve Deneyimler: Parkın ulaşımının kolay olduğu belirtilmiştir.80 Hafta sonları şehrin stresinden uzaklaşmak ve dinlenmek için ideal bir mekan olarak görülmektedir.80 Ancak bazı güncel yorumlarda parkın bakımsızlığı, çevre kirliliği ve tuvaletlerde su akmaması gibi olumsuzluklardan bahsedilmiş, ayrıca giriş ücretinin (araç başı 200 TL olarak belirtilmiş 82) yüksek bulunduğu ifade edilmiştir.82
  • Ulaşım İmkanları: Park, Kayabaşı Mahallesi ve Şamlar Köyü’nden geçen, Eski Edirne Yolu’nu Arnavutköy’e bağlayan güzergah üzerinde yer alır.80 Özel araçla Gaziosmanpaşa-Arnavutköy yolu üzerindeki “Nokta” mevkiinden sola dönen asfalt yol takip edilerek kolayca ulaşılabilir.80 Toplu taşıma imkanlarının da bulunduğu belirtilmiştir.80 Göktürk Göleti için verilen ulaşım bilgisi (48A, 50G ile İstanbul Evleri durağı 82) bu park için de geçerli olabilir ancak teyit edilmelidir. Moovit gibi uygulamalar 83 detaylı güzergah bilgisi sağlayabilir.
  • Giriş Ücretleri (2025): Şamlar Tabiat Parkı, Belgrad Ormanı dışında yer aldığı için DKMP’nin I, II veya III. grup tarifelerinden birine tabi olması beklenir.17 Ancak parkın işletmesinin Başakşehir Belediyesi’ne ait olabileceği 79 ve bu nedenle farklı bir ücretlendirme uygulanabileceği düşünülmektedir (Göktürk Göleti örneğinde olduğu gibi). Güncel gezgin yorumlarında yaya girişi için 30 TL, araç girişi için ise 100 TL veya 200 TL gibi farklı rakamlar belirtilmiştir.82 Bu durum, DKMP’nin genel tarifesinin bu park için geçerli olmayabileceğini göstermektedir. Ziyaretçilerin güncel ve doğru ücret bilgisini gitmeden önce Başakşehir Belediyesi veya park yönetimi ile iletişime geçerek teyit etmeleri tavsiye edilir.
  • Ziyaret Saatleri ve Günleri: Parkın ziyaret saatleri konusunda farklı bilgiler mevcuttur. DKMP Ekotaban sitesinde 08:00 – 18:00 saatleri belirtilmiştir.79 Başakşehir Belediyesi’nin 5. Kapı için verdiği bilgi ise (mobil uygulama ile) 07:00 – 22:00’dir.81 Başka bir kaynakta Kayabaşı piknik alanı için 09:00 – 23:00 saatleri verilmiştir.84 Bir TikTok videosunda ise 08:00-20:00 saatleri geçmektedir (başka parka ait olabilir).82 Saatlerin giriş kapısına veya mevsime göre değişebileceği göz önünde bulundurularak, ziyaret öncesi güncel bilginin kontrol edilmesi önemlidir.
  • Mangal Durumu: Parkta piknik alanları ve masaları bulunmaktadır.80 Mangal yapılıp yapılamayacağına dair doğrudan bir yasak belirtilmemiştir. Ancak 82‘deki kirlilik yorumları yoğun kullanıma işaret edebilir. İstanbul Valiliği’nin Haziran-Ekim ayları arasındaki genel orman yangını yasakları 23 bu park için de geçerlidir ve bu dönemde mangal yapmak yasaklanabilir. Güncel durumu teyit etmek gereklidir.

3. Marmaracık Koyu Tabiat Parkı (Sarıyer)

  • Genel Bakış ve Öne Çıkan Özellikler: Sarıyer ilçesinde, Karadeniz kıyısında yer alan Marmaracık Koyu Tabiat Parkı, Mavromoloz ormanları içerisinde konumlanmış küçük ve şirin bir koydur.8 Bitki örtüsü genel olarak meşe ağaçları ve yer yer maki topluluklarından oluşur.85 Park, ziyaretçilerine koşup oynama, balık avlama, yüzme ve tabiatın sessizliğini dinleme gibi imkanlar sunan, sakin ve huzurlu bir atmosfer vaat eder.56
  • Gezgin Yorumları ve Deneyimler: Park hakkında detaylı gezgin yorumları sınırlıdır. Mevcut bilgiler, parkın sessizliğini ve sunduğu temel aktiviteleri vurgulamaktadır.56
  • Ulaşım İmkanları: Parka ulaşım için Sarıyer üzerinden Rumeli Kavağı’na ulaştıktan sonra sol tarafa dönülüp, sahili takip eden yolun sonuna kadar gidilmesi gerekmektedir.56 Toplu taşıma ile ulaşım hakkında net bilgi bulunmamaktadır, bu nedenle özel araçla gitmek daha uygun olabilir.
  • Giriş Ücretleri (2025): Marmaracık Koyu, Belgrad Ormanı dışında yer aldığı için DKMP’nin I, II veya III. grup tarifelerinden birine tabidir.17 Ancak hangi gruba dahil olduğu bilgisi mevcut değildir. Bu durum, parkın giriş ücreti hakkında net bir bilgi vermeyi zorlaştırmaktadır. Kaynaklardaki farklı ücret bilgileri 28 ya eski ya da başka parklara aittir. DKMP’nin I. Grup tarifesi (Otomobil 40 TL 17, 87 ile uyumlu) olası bir referans olabilir, ancak kesin ücretin park girişinde öğrenilmesi veya DKMP’den teyit edilmesi gerekmektedir. Bu belirsizlik, Belgrad Ormanı dışındaki parklar için genel bir durumdur ve ziyaretçilerin hazırlıklı olmasını gerektirir.
  • Ziyaret Saatleri ve Günleri: Bir kaynakta, parkta herhangi bir giriş denetimi olmadığı için 7 gün 24 saat açık olduğu belirtilmiştir.85 Ancak, özellikle gece saatlerinde veya tesis kullanımı açısından kısıtlamalar olabilir. Genel kamp alanı kuralları 59 (saat 22 sonrası sessizlik gibi) burada da geçerli olabilir.
  • Mangal Durumu: Parkta mangal veya piknik yapılıp yapılamayacağına dair spesifik bir bilgi bulunmamaktadır. Koy ve ormanlık alan statüsünde olması nedeniyle, İstanbul Valiliği’nin Haziran-Ekim ayları arasındaki genel ateş yakma yasaklarına 23 tabi olması kuvvetle muhtemeldir. Ziyaret öncesinde güncel durumu ve parkın özel kurallarını öğrenmek önemlidir.

4. Çilingoz Tabiat Parkı (Çatalca)

  • Genel Bakış ve Öne Çıkan Özellikler: İstanbul’un batı ucunda, Çatalca ilçesinin Yalıköy semtinde Karadeniz kıyısında yer alan Çilingoz Tabiat Parkı, yaklaşık 17.75 hektarlık bir alanı kaplamaktadır.12 Parkın en belirgin özelliği, ince kumlu, yaklaşık 80 metre genişliğindeki plajı ve bu plajı besleyen Çilingoz Deresi’dir.52 Dere, denize ulaşmadan önce sazlıklarla çevrili geniş bir göllenme alanı oluşturur.52 Park, denize girme ve güneşlenmenin yanı sıra su sporları, piknik, çadırlı ve karavanlı kamp, trekking (doğa yürüyüşü) ve olta balıkçılığı gibi çok çeşitli aktivitelere olanak tanır.12 Ziyaretçilerin temel ihtiyaçları için kır lokantası, büfe, tuvalet, çeşme ve duş gibi tesisler mevcuttur.12 Ayrıca plajın sol tarafında, kayalıkların orada dere ile denizin birleştiği noktada doğal havuz benzeri oluşumlar da bulunmaktadır.57
  • Gezgin Yorumları ve Deneyimler: Çilingoz, İstanbul’a yakınlığı nedeniyle özellikle yaz aylarında ve hafta sonlarında oldukça kalabalık olabilmektedir.12 Plajın temizliği konusunda bazı olumsuz yorumlar bulunmaktadır.91 Kamp alanında geceleri yüksek sesli müzik ve yoğun mangal dumanı gibi rahatsız edici durumlar yaşanabileceği belirtilmiştir.91 Bölgede telefon şebekelerinin çekmemesi de önemli bir bilgidir.91 Denizin, dalga olmadığı zamanlarda temiz ve berrak olduğu ancak tipik Karadeniz karakteristiği nedeniyle dikkatli olunması gerektiği vurgulanmıştır.91 Tüm bunlara rağmen, kamp yapmak 12 ve şehrin gürültüsünden uzakta doğayla iç içe vakit geçirmek için tercih edilen, “cennetten bir köşe” olarak tanımlanan bir yerdir.91
  • Ulaşım İmkanları: Park, İstanbul şehir merkezine yaklaşık 115-120 kilometre uzaklıkta olup, özel araçla yolculuk ortalama 2 saat sürmektedir.12 Ulaşım için Çatalca’ya ulaştıktan sonra Saray istikametine devam edip Binkılıç yoluna girerek Çilingoz Tabiat Parkı tabelalarını takip etmek gerekmektedir.12 Toplu taşıma ile doğrudan ulaşım imkanı oldukça kısıtlıdır veya yoktur 91; bu nedenle özel araçla gelinmesi tavsiye edilir.
  • Giriş Ücretleri (2025): Çilingoz Tabiat Parkı’nın işletmesi özel bir firma tarafından yapılıyor olabilir ve DKMP’nin standart tarifelerinden farklı ücretler uygulanmaktadır. Güncel gezgin yorumlarına göre (2023-2024), günübirlik otomobil giriş ücreti 155 TL (4 kişiye kadar), konaklamalı (kamp) otomobil giriş ücreti ise 195 TL olarak belirtilmiştir.91 Bu ücretler, DKMP’nin eski tarifelerinden 12 veya başka parklara ait olabilecek ücretlerden 61 oldukça farklıdır. Bu durum, işletmeci değişikliği veya özel işletme statüsü nedeniyle DKMP tarifesinin burada geçerli olmadığını göstermektedir. Kamp, çadır kiralama veya diğer hizmetler için ek ücretler olabilir. Ziyaretçilerin güncel ve detaylı ücret bilgisini park yönetimiyle iletişime geçerek (Telefon: 0534 687 30 60 / 0541 165 73 65 91) teyit etmeleri şiddetle önerilir.
  • Ziyaret Saatleri ve Günleri: Park hem günübirlik ziyaretçilere hem de kampçılara hizmet verdiği için genellikle 24 saat erişime açıktır. Ancak içerideki büfe, restoran gibi tesislerin belirli çalışma saatleri olacaktır.
  • Mangal Durumu: Park içerisinde belirlenmiş alanlarda ateş yakarak mangal ve piknik yapmanın serbest olduğu belirtilmektedir.12 Hatta yoğun mangal dumanından şikayet edilmesi 91 ve restoran bahçesinde mangal yapılabildiği bilgisi 57 bunu desteklemektedir. Ancak, bir başka kaynakta bölgede ateş yakmanın yasak olduğuna dair çelişkili bir bilgi de bulunmaktadır.94 Her durumda, İstanbul Valiliği’nin Haziran-Ekim ayları arasındaki genel orman yangını yasakları 23 burada da geçerli olabilir. Ziyaret öncesinde güncel mangal kurallarını ve olası yasakları park yönetiminden 91 öğrenmek en güvenli yoldur.

IV. Genel Ziyaretçi Bilgileri ve Önemli Uyarılar

İstanbul’un Avrupa Yakası’ndaki tabiat parkları, doğayla baş başa kalmak ve şehrin stresinden uzaklaşmak için harika fırsatlar sunar. Ancak bu ziyaretlerin keyifli ve sorunsuz geçmesi için bazı genel bilgilere ve uyarılara dikkat etmek önemlidir.

  • En Uygun Ziyaret Zamanları: Doğanın tüm renklerini ve canlılığını sergilediği ilkbahar ve sonbahar ayları, tabiat parklarını ziyaret etmek için genellikle en ideal zamanlardır.1 Hava sıcaklıkları yürüyüş ve piknik gibi aktiviteler için daha uygundur. Hafta içleri, parklar genellikle daha sakin ve huzurlu bir atmosfere sahiptir.8 Hafta sonları ise, özellikle Belgrad Ormanı içindeki popüler parklar (Neşetsuyu 42, Bentler vb.), Göktürk Göleti 73, Şamlar 82 ve Çilingoz 91 gibi alanlar oldukça kalabalık olabilir. Bu nedenle, hafta sonu ziyareti planlıyorsanız, yer bulabilmek ve kalabalıktan bir nebze olsun kaçınabilmek için sabah erken saatlerde gitmek büyük avantaj sağlayacaktır.28
  • Pratik İpuçları:
  • Giyim: Hava koşullarına uygun, rahat ve katmanlı giysiler tercih edilmelidir. Özellikle yürüyüş yapmayı planlıyorsanız, zemini engebeli 54 veya kiremit tozu 4 olabilecek parkurlar için uygun, kaymayan tabanlı yürüyüş ayakkabıları veya botlar önemlidir.25
  • Yanınıza Almanız Gerekenler: Yeterli miktarda içme suyu ve enerji verecek atıştırmalıklar 95 her zaman yanınızda bulunmalı. Piknik yapacaksanız gerekli malzemeleri getirmelisiniz. Bazı parklarda mangal ekipmanı temin edilemeyebilir 28, bu durumu önceden kontrol etmek gerekir. Özellikle yaz aylarında sinek ve böcek kovucu spreyler (Neşetsuyu için özellikle tavsiye edilmiş 28), güneş kremi, şapka ve güneş gözlüğü faydalı olacaktır. Hava durumuna göre ince bir yağmurluk veya panço 25 bulundurmak da akıllıca olabilir. Küçük bir ilk yardım çantası 96 her zaman işe yarayabilir. Bazı parklarda veya park içindeki tesislerde sadece nakit geçerli olabileceği 74 veya telefon şebekesinin çekmeyebileceği 91 ihtimaline karşı hazırlıklı olmak (nakit para, powerbank) önemlidir.
  • Doğaya Saygı: Bu alanların korunarak gelecek nesillere aktarılması hepimizin sorumluluğudur. Ziyaretiniz sırasında çöplerinizi mutlaka yanınızda götürün veya belirlenmiş çöp kutularına atın.97 Yüksek sesle müzik dinlemekten veya gereksiz gürültü yapmaktan kaçının. Bitkilere zarar vermeyin, çiçekleri koparmayın ve yaban hayvanlarını rahatsız etmeyin. Belirlenmiş patikaları ve yolları kullanmaya özen gösterin.
  • Mangal ve Ateş Yakma Kuralları: İstanbul’daki tabiat parklarında mangal yapma konusu, en çok kafa karıştıran ve en dinamik konulardan biridir. Bunun temel sebebi, orman yangını riskinin yüksek olduğu dönemlerde getirilen kısıtlamalardır. İstanbul Valiliği, genellikle her yıl yaz ve sonbahar aylarını kapsayan bir dönemde (tipik olarak 10 Haziran – 15 Ekim arası) ormanlık alanlara girişi ve bu alanlarda ateş yakmayı (mangal, semaver, tüp, nargile dahil) yasaklamaktadır.23 Bu yasak kararı alındığında, listede belirtilen istisnai piknik ve mesire alanları dışındaki tüm ormanlık alanlarda (Belgrad Ormanı’nın büyük bölümü dahil) ateş yakmak kesinlikle yasaklanır. Listede yer alan tabiat parkları gibi belirlenmiş alanlarda ise durum daha karmaşıktır; bazen bu alanlarda da ateş yakmak tamamen yasaklanabilir 24, bazen ise sadece yerden yüksek, özel mangallıklarda veya belirlenmiş ocaklarda kontrollü şekilde izin verilebilir.4 Ancak bu izinler bile genel yasak kapsamında geçersiz kılınabilir. Yılın yasak olmayan dönemlerinde ise, Belgrad Ormanı gibi yerlerde genellikle yerden yüksek mangal kullanma şartı aranır.4 Bu nedenle, mangal yapmayı planlayan ziyaretçilerin, gitmeyi düşündükleri tarihteki güncel yasak durumunu ve ziyaret edecekleri parkın özel kurallarını İstanbul Valiliği’nin resmi duyurularından, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü’nden veya doğrudan park işletmesinden mutlaka teyit etmeleri hayati önem taşımaktadır. Kurallara uymamak ciddi idari ve adli yaptırımlara neden olabilir.98
  • Ücret ve Saat Bilgilerinin Teyidi: Bu rehberde sunulan giriş ücretleri ve ziyaret saatleri, mümkün olan en güncel ve resmi kaynaklara (özellikle 2025 DKMP tarifeleri 16, Ekotaban portalı 14) ve güvenilir görünen diğer bilgilere dayanmaktadır. Ancak, internet üzerindeki bilgilerin hızla güncelliğini yitirebildiği, farklı kaynakların çelişkili bilgiler sunabildiği 14 ve ücret/saat politikalarının zamanla değişebileceği unutulmamalıdır. Ayrıca, Göktürk Göleti ve Şamlar gibi bazı parkların işletmesinin belediyelere veya özel firmalara (Çilingoz gibi) devredilmiş olması, DKMP’nin genel tarifelerinden farklı ücretlendirmelerin uygulanmasına neden olabilmektedir. DKMP tarifesinde Belgrad Ormanı dışındaki parkların hangi ücret grubuna (I, II veya III) girdiği bilgisinin kamuya açık kaynaklarda net olmaması da bir başka belirsizlik kaynağıdır. Bu nedenlerle, ziyaretçilerin mağduriyet yaşamaması için, gitmeden önce mutlaka Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü’nün resmi web sitesindeki ücret tarifesi sayfasını 100, ilgili parkın (varsa) kendi web sitesini veya iletişim numarasını (örn. Çilingoz 91) kontrol ederek en güncel giriş ücretlerini ve ziyaret saatlerini teyit etmeleri şiddetle tavsiye edilir.

Aşağıdaki tablo, DKMP’nin 2025 yılı resmi tarifelerini ve olası işletmeci farklılıklarını özetlemektedir:

Tablo 2: İstanbul Avrupa Yakası Tabiat Parkları 2025 Giriş Ücretleri Özeti (DKMP Tarifesi ve Olası Farklılıklar)

 

Park Adı Bölge/Özellik Kişi (Normal/İndirimli – TL) Motosiklet/ATV (TL) Otomobil/Pickup vb. (TL) Minibüs/Karavan (TL) Otobüs (TL) Notlar/Kaynak
Bentler TP Belgrad Ormanı 55 / 30 55 110 165 825 DKMP Özel Tarife 16
Ayvatbendi TP Belgrad Ormanı 55 / 30 55 110 165 825 DKMP Özel Tarife 16
Neşetsuyu TP Belgrad Ormanı 55 / 30 55 110 165 825 DKMP Özel Tarife 16
Falih Rıfkı Atay TP Belgrad Ormanı 55 / 30 55 110 165 825 DKMP Özel Tarife 16
Kömürcübent TP Belgrad Ormanı 55 / 30 55 110 165 825 DKMP Özel Tarife 16
Irmak TP Belgrad Ormanı 55 / 30 55 110 165 825 DKMP Özel Tarife.16 Kamp için ek ücret olabilir.
Kirazlıbent TP Belgrad Ormanı 55 / 30 55 110 165 825 DKMP Özel Tarife 16
Mehmet Akif Ersoy TP Belgrad Ormanı 55 / 30 55 110 165 825 DKMP Özel Tarife 16
Fatih Çeşmesi TP Belgrad Ormanı 55 / 30 55 110 165 825 DKMP Özel Tarife 16
Göktürk Göleti TP Eyüp (Belgrad Dışı) 30 (Yaya) Bilgi Yok 100 Bilgi Yok Bilgi Yok İşletmeci (Esenler Bld.) ücreti olabilir.73 DKMP tarifesi geçerli olmayabilir. Teyit Edilmeli.
Şamlar TP Başakşehir/Arnavutköy (Belgrad Dışı) 30 (Yaya)? Bilgi Yok 100 / 200? Bilgi Yok Bilgi Yok İşletmeci (Başakşehir Bld.?) ücreti olabilir.82 DKMP tarifesi geçerli olmayabilir. Teyit Edilmeli.
Marmaracık Koyu TP Sarıyer (Belgrad Dışı) DKMP Grup? (Min. 20/10) DKMP Grup? (Min. 20) DKMP Grup? (Min. 40) DKMP Grup? (Min. 60) DKMP Grup? (Min. 120) DKMP Grup I, II veya III tarifesine tabi.17 Grup belirsiz. Teyit Edilmeli.
Çilingoz TP Çatalca (Belgrad Dışı) 155 (Günübirlik Oto/4 kişi) Bilgi Yok 195 (Konaklama Oto) Bilgi Yok Bilgi Yok İşletmeci ücreti geçerli.91 DKMP tarifesi geçerli değil. Kamp vb. ek ücretler olabilir. Teyit Edilmeli (0534 687 30 60).
Diğer Belgrad Dışı Parklar Sarıyer, Eyüp vb. DKMP Grup? (Min. 20/10) DKMP Grup? (Min. 20) DKMP Grup? (Min. 40) DKMP Grup? (Min. 60) DKMP Grup? (Min. 120) DKMP Grup I, II veya III tarifesine tabi.17 Grup belirsiz. Teyit Edilmeli.

(Not: DKMP Grup I ücretleri minimum olarak verilmiştir. Parkın grubuna göre ücretler artabilir. Karavan ücretleri mobil (çekme) karavanlar içindir, moto karavanlar otomobil tarifesine tabidir.17 İndirimli kişi ücreti genellikle öğrenci, engelli, gazi vb. için geçerlidir, detaylar DKMP’den öğrenilmelidir.)

V. Sonuç

İstanbul’un Avrupa Yakası’nda yer alan tabiat parkları, şehrin yoğun ve hızlı yaşamından bir nebze olsun uzaklaşmak, doğayla iç içe vakit geçirmek ve yenilenmek isteyenler için eşsiz fırsatlar sunmaktadır. Belgrad Ormanı’nın tarihi ve ekolojik zenginliğini barındıran parklardan, Karadeniz kıyısındaki Çilingoz’un kumsalına, Göktürk ve Şamlar gibi geniş rekreasyon alanlarına kadar her biri farklı güzellikler ve deneyimler vaat etmektedir. Bu alanlar, sadece birer piknik veya yürüyüş mekanı olmanın ötesinde, İstanbul’un doğal ve kültürel mirasının önemli birer parçasıdır ve korunmaları büyük önem taşımaktadır.

Bu parkların sürdürülebilirliği, ziyaretçilerin sorumlu davranışlarına bağlıdır. Doğaya saygı göstermek, çevre temizliğine özen göstermek ve özellikle ateş yakma ve mangal gibi riskli konularda belirlenen kurallara harfiyen uymak, bu değerli alanların gelecek nesillere de aynı güzellikte ulaşmasını sağlayacaktır. Ziyaret planı yaparken, bu rehberde sunulan bilgilerin zamanla değişebileceğini göz önünde bulundurmak ve özellikle giriş ücretleri, ziyaret saatleri ve mangal yasakları gibi kritik bilgileri güncel ve resmi kaynaklardan teyit etmek, olası sorunların önüne geçecektir. İstanbul’un bu yeşil vahalarını keşfetmek, hem bedensel hem de ruhsal olarak dinlenmek için harika bir yoldur. Herkesi, bu doğal güzellikleri sorumluluk bilinciyle keşfetmeye ve keyfini çıkarmaya davet ediyoruz.